Féuse-de-cabro
Dryopteris filix-mas
Dryopteridaceae
Àutri noum : Féuse, Gàubi, Vigno-dóu-diable.
Noms en français : Fougère mâle, Polystic.
Descripcioun :Lou féuse-de-cabro es uno planto di proun coumuno dins li relarg séusous. Li foundo soun grando e dous cop descoupado e li pinulo dentado. Se recounèis peréu à si soro redouno en formo de faiòu. La planto a ges de péu e lis endusìo soun sènso glando. Uno meno procho, Dryopteris affinis, a lou rastèu negre à la baso di peno. Coumpara emé lou faus-féuse-de-cabro que ié sèmblo proun.
Usanço :Èi couneigu pèr èstre un bon vermifuge e peréu pèr lucha contro lou douvo dóu fege. La planto caup de tiaminaso que pòu adure un manco de vitamino B1. Pamens un cop cuecho, i'a pu ges de risque.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dryopteris
Famiho : Dryopteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : ges de flour
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2400 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Esboudèu
- Vièi paret
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Dryopteris filix-mas (L.) Schott, 1834
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810